شناخت بیشتر از هر وسیله مصرفی، در استفاده صحیح و نگهداری بهتر از آن تاثیر زیادی دارد. در این میان، درباره خودرو نیاز به این شناخت بیشتر احساس می‌شود. دانستن و آگاهی درباره قطعات موتور خودرو در شناخت اولیه مشکلات احتمالی آن کمک می‌کند و باعث می‌شود تا هنگام بروز مشکلات مختلف، بهترین و درست‌ترین کار را انجام دهیم. همچنین شناخت موتور ماشین موجب می‌شود تا از انجام کارهایی که به قطعات آسیب وارد می‌کند دوری کرده و اعمالی که طول عمر آنها را بالا می‌برد در پیش بگیریم.
خب حالا به نظرتان مهم‌ترین بخش یک اتومبیل کدام بخش است؟ حتما پاسخ‌تان موتور خواهد بود. بله، موتور اتومبیل به عنوان قلب تپنده این وسیله نقلیه، اصلی‌ترین قطعه آن محسوب می‌شود. به همین نسبت، تعمیرات آن هزینه و دردسرهای بیشتری دارد. هرگونه اخلال در عملکرد موتور، می‌تواند باعث توقف کامل خودروی شما بشود. بنابراین شناخت کامل از آن امری ضروری به نظر می‌رسد و این شناخت حاصل نمی‌شود مگر اینکه تمامی قطعات آن را بشناسیم. ما در ادامه می‌خواهیم به معرفی این قطعات موتور خودرو بر اساس اهمیت‌شان بپردازیم، پس با ما همراه باشید.
قطعات موتور خودرو
موتور ماشین را می‌توان از شگفت‌انگیزترین اختراعات بشر دانست. اختراعی که بی‌شک زندگی آدم‌ها را با تحول اساسی مواجه کرد. هرچه بیشتر درباره این مجموعه منظم و پیچیده بدانیم به شگفتی آن بیشتر پی می‌بریم. موتور ماشین انواع مختلفی دارد اما قطعات اصلی در تمام آنها مشترک است. قطعاتی که عملکرد صحیح همه آنها در کنار هم به بازدهی کامل موتور منجر می‌شود، اما کوچکترین مشکل در کار هر کدام می‌تواند قطعات دیگر را نیز دچار معضلاتی کند و آسیب به هریک موجب آسیب به باقی قطعات شود. ضرب‌المثل بنی آدم اعضای یکدیگرند را درباره قطعات موتور خودرو نیز می‌توان به کار برد. در ادامه با این قطعات بیشتر آشنا می‌شوید.
بلوک سیلندر
اولین و اصلی‌ترین بخش موتور ماشین همان بدنه یا تنه اصلی موتور است که آن را اصطلاحا بلوک سیلندر می‌نامند. این قطعه که از بخش‌های اصلی موتور محسوب می‌شود، نقش فونداسیون موتورهای احتراق داخلی را بازی می‌کند. چرا که سیلندرها، سرسیلندر، پیستون، شاتون، کارتل، رینگ و میل‌لنگ را در خود جای می‌دهد. از آن‌جا که عمل جرقه‌زنی و احتراق درون این بلوک انجام می‌شود باید مقاومت دمایی بالایی داشته باشد. بنابراین آن را از ریخته‌گری آلیاژی مانند آلومینیوم یا چدن می‌سازند.
لازم است در ساخت و ریخته‌گری بلوک موتور به دلیل اهمیت بالای آن دقت فراوانی صورت گیرد. بلوک علاوه بر گرما باید در برابر سرما نیز مقاومت لازم را داشته باشد و همچنین تغییرات دمایی ناگهانی و شدید را نیز تحمل کند. نکته مثبت در مودر بلوک سیلندر، استهلاک پایین این قطعه به دلیل مقاومت آن است.
سیلندر
فضای استوانه‌ای درون بلوک سیلندر است که فضای حرکت پیستون را فراهم می‌کند. سیلندر هسته مرکزی موتور ماشین محسوب می‌شود. جنس دیواره سیلندر برحسب جنس بلوک سیلندر آلومینیومی یا چدنی است. سیلندرها تعداد و آرایش‌های مختلفی در موتورهای گوناگون دارند و همین نحوه چیدمان آنها کنار هم نوع موتور را مشخص می‌کند.
سرسیلندر
همان‌طور که از نامش مشخص است دقیقا در بالای سیلندرها قرار دارد. این قطعه آلومینیومی بالای بلوک سیلندر قرار می‌گیرد و اتاقک احتراق، شمع‌ها و سوپاپ‌های دود و هوا را در خود جای می‌دهد. بخاری آب و روغن هم که وظیفه خنک کردن اتاقک احتراق را برعهده دارند در این قطعه تعبیه شده‌اند. میل سوپاپ و منیفولد گاز و هوا هم در این قطعه جاسازی می‌شوند.
واشر سرسیلندر
حتما تا به حال شنیده‌اید که واشر سرسیلندر یک اتومبیل سوخته است. این قطعه نیز اهمیت ویژه‌ی خود را دارد. وظیفه آن عایق‌بندی سرسیلندر و بلوک سیلندر و اتصالات این دو است تا مانع از ورود و نشت مایعات از بدنه موتور شود. همچنین از مخلوط شدن آب و روغن درون اتاقک احتراق نیز جلوگیری می‌کند. در نتیجه نیاز است که از متریالی با کیفیت مناسب برای وظیفه‌ای که بر عهده دارد ساخته شود. این قطعه از فولاد نسوز و با کیفیت است که با دقت و ظرافت خاصی ساخته می‌شود. البته که با وجود کیفیت ساخت و متریال، به دلیل جلوگیری از آسیب‌های احتمالی به بلوک سیلندر و قطعات دیگر موتور ماشین، لازم است واشر سرسیلندر در دوره‌های زمانی مشخص تعویض شود.
واتر پمپ
این قطعه که پولی پمپ آب نیز نامیده می‌شود جزوی از سیستم خنک‌کننده اتومبیل بوده و وظیفه تنظیم دمای موتور به وسیله جریان مداوم آب و ضد یخ یا ضد جوش را بر عهده دارد. در حقیقت این قطعه همین آب را بین رادیاتور و بلوک سیلندر به گردش درمی‌آورد.
این کار در زمانی که موتور در حرکت است و دمای آن در اثر احتراق مداوم بسیار بالا رفته، مانع از جوش آوردن آن می‌شود و هنگام سرد بودن موتور، کمک می‌کند تا دمای آن هرچه سریعتر به گرمای مورد نظر برسد. درصورت کار کردن موتور با دمای پایین، اصطکاک قطعات بیشتر شده و دچار فرسودگی زود هنگام می‌شوند.
حتما بخوانید: آشنایی با سیستم برق خودرو و اجزای آن
بوش سیلندر
این قطعه استوانه‌ای فولادی یا چدنی، به منظور ایجاد محیطی مناسب برای حرکت پیستون درون سیلندر قرار می‌گیرد. بوش سیلندر در ناحیه‌ای که با رینگ‌های پیستون در تماس است دچار سایش می‌شود و ممکن از بعد از گذشت زمان نیاز به تعویض داشته باشد. بوش سیلندر سه نوع دارد که عبارتند از؛
– بوش سیلندر آب‌گرد یا مرطوب: این نوع بوش، به طور مستقیم با آب خنک کننده در تماس است و آب به دیواره آنها که قطری حدود ۷ تا ۱۵ میل دارند پاشیده می‌شود. برای جلوگیری از نفوذ آب به درون سیلندر و محفظه احتراق از رینگ‌های درزگیر برای عایق‌بندی کامل بوش‌های مرطوب استفاده می‌شود.
– بوش سیلندر خشک: این بوش که قطر دیواره آنها تنها چند میلیمتر است مستقیم درون سیلندر پرس می‌شوند. به دلیل عدم تماس با مایع خنک کننده در این نوع بوش، از رینگ، واشر و یا هیچ نوع درزگیر دیگری استفاده نمی‌شود. سوراخ‌های سیلندر در بلوک سیلندر برای جای دادن این نوع بوش، کمی بزرگتر طراحی می‌شوند.
– بوش‌های سیلندر شیاردار: این بوش‌ها در سیلندرهای شیاردار استفاده می‌شوند و عامل خنک کننده در آنها هوا است.
